De Zorg is in beweging. Dat heeft ook gevolgen voor het ontwerpen van zorginstellingen. Wetenschappelijk gefundeerde kennis speelt steeds vaker een bepalende rol in het ontwerpproces. Ook creativiteit wordt volop ingezet om de beste oplossing te realiseren voor de gebruikers van gebouwen. Arnold Sikkel en Eric Wendel, beiden architect en partner bij EGM, over hoe ontwerpend onderzoek en de door EGM ontwikkelde evidence based ontwerptool bijdragen aan innovatieve zorggebouwen.
Het is een van de meest besproken onderwerpen in de publieke opinie: de zorg. In de huidige verkiezingscampagne spelen zorgvraagstukken een belangrijke rol. Neem het onderwerp 'zorghuisvesting. Op dit gebied zien we de laatste jaren tal van veranderingen. Dit is onder meer te danken aan de inspanningen van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. In het kader van Actieagenda Ruimtelijk Ontwerp 2017-2020, besteedt het fonds jaarlijks zo'n 3,5 ton aan het stimuleren van creatief ontwerpen in de zorgsector.
We willen de wereld van de ontwerpers en de wereld van de zorg dichter bij elkaar brengen
Jetske van Oosten, projectleider Stimuleringsfonds Creatieve Industrie
"Door ontwerpend onderzoek dat zich richt op de ontwikkelingen in (onder meer) de zorgsector, draagt het programma van het Stimuleringsfonds bij aan verbetering van kwaliteit van de omgeving waarin zorg wordt aangeboden", stelt Jelske van Oosten. "We brengen op die manier de creativiteit van de ontwerpsector binnen de zorg." Tal van architectenbureaus houden zich bezig met het ontwerpen van zorggebouwen, daarbij niet zelden gebruik makend van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. EGM architecten kan hierbij als voorbeeld dienen. Het bureau in Dordrecht - een van dé specialisten op het gebied van zorgarchitectuur in ons land - heeft een aantal jaren geleden een speciale evidence based ontwerptool in het leven geroepen.
Onze evidence based ontwerptool is een app die onder meer de laatste beschikbare wetenschappelijke kennis bundelt
Eric Wendel, partner en architect bij EGM
Dat innovatieve gehalte is ook terug te vinden in de grote aandacht die er bij betrokken partijen is voor het optimaliseren van het gebruikerscomfort in zorggebouwen. "Bij het realiseren van dergelijke 'zachte' aspecten van een zorggebouw kunnen 'harde' wetenschappelijke data een steun in de rug betekenen", stelt Arnold Sikkel van EGM architecten. "Als je het heel plat zegt, kun je stellen dat we de laatste jaren allemaal bezig zijn met de vraag hoe je in een kleiner gebouw meer productie en meer flexibiliteit realiseert tegen lagere kosten. Dat lukt alleen wanneer je eerder in het proces betrokken bent bij het ontwerp van een zorggebouw dan voorheen gebruikelijk was." Dat gebeurt de laatste jaren gelukkig steeds vaker. Het optimaal benutten van creativiteit en evidence based ontwerpen ontwikkelt zich in de zorgsector tot 'het nieuwe normaal'.
Alleen als je zo vroeg mogelijk in het proces in staat bent om alle relevante wetenschappelijke kennis in te brengen, kun je tot werkelijk innovatieve zorgebouwen komen
Arnold Sikkel, partner en architect bij EGM
Foto Reinier de Graaf Gasthuis: Frank van der Burg